Rau xanh là nguồn thực phẩm thiết yếu, nhưng rau nhiễm kim loại nặng như chì, cadmium có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tìm hiểu cách nhận diện và hạn chế rủi ro khi tiêu dùng rau xanh.
Những nguyên nhân gây rau nhiễm kim loại nặng
Rau xanh là nguồn thực phẩm thiết yếu trong bữa ăn hàng ngày, nhưng nguy cơ rau nhiễm kim loại nặng như chì, cadmium và thủy ngân đang khiến nhiều người tiêu dùng lo lắng. Theo PGS.TS Cao Trường Sơn, giảng viên Học viện Nông Nghiệp Việt Nam, rau nhiễm kim loại nặng hầu như không có dấu hiệu nào dễ dàng nhận biết bằng mắt thường. Chì và các kim loại khác không làm thay đổi màu sắc hay vị của rau, do đó, việc nhận biết rau đã nhiễm kim loại nặng gần như là không thể mà không có sự can thiệp của phân tích chuyên nghiệp.
Làm sao để loại bỏ kim loại nặng trong rau?
Dù bạn có rửa kỹ lưỡng, ngâm nước muối hay nấu chín, các kim loại nặng đã thẩm thấu sâu vào mô thực vật sẽ không thể bị loại bỏ. PGS.TS Cao Trường Sơn nhấn mạnh, khi rau đã bị nhiễm kim loại nặng, cách tốt nhất là không nên tiêu thụ chúng. Các phương pháp loại bỏ kim loại nặng tuy có tồn tại, nhưng đều yêu cầu công nghệ cao và chi phí lớn, không phù hợp trong sản xuất nhỏ lẻ hay tiêu dùng thông thường.
Các nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm rau
1. **Nơi trồng:** Nếu vùng trồng rau đang bị ô nhiễm kim loại nặng do thải từ các ngành công nghiệp hoặc lâu ngày tích tụ chất độc từ phân bón kém chất lượng, rau cũng sẽ dễ dàng hấp thụ chúng.
2. **Nguồn nước tưới:** Nước sông hoặc nước thải từ các hoạt động công nghiệp có thể chứa kim loại nặng, khi tưới nước cho rau, chúng sẽ dễ dàng thẩm thấu vào cây.
3. **Phân bón:** Một số loại phân bón chất lượng kém cũng có thể chứa kim loại nặng, và nếu không được kiểm soát, chúng sẽ dần dần tích tụ trong rau.
4. **Ô nhiễm không khí:** Khói bụi từ các nhà máy và đường giao thông lớn cũng có thể là nguyên nhân gây ô nhiễm cho rau.
Khuyến cáo cho người tiêu dùng và nhà sản xuất
Người tiêu dùng nên chọn mua rau có nguồn gốc rõ ràng, những sản phẩm đã được kiểm định chất lượng, như rau hữu cơ đạt tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP. Nhà sản xuất rau cần chú trọng ngay từ khâu lựa chọn đất trồng sạch, sử dụng nguồn nước tưới sạch và chọn lọc phân bón chất lượng cao để giảm thiểu rủi ro nhiễm kim loại nặng.
