Ngày 5/3/2024, TAND TP.HCM mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng 85 bị cáo khác về những sai phạm xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các tổ chức có liên quan.
Bà Trương Mỹ Lan mặc áo trắng, mang khẩu trang, được dẫn vào phòng xét xử cùng các đồng phạm vụ chiếm đoạt 304.000 tỷ đồng của SCB.
Cùng bà Trương Mỹ Lan, các đồng phạm trong đó có chồng – Chu Lập Cơ – và cháu gái Trương Huệ Vân cũng lần lượt được đưa từ phòng lưu phạm vào tòa.
Bà Lan giữ thái độ bình tĩnh, thần thái tươi tắn và trẻ hơn lúc bị bắt cách đây hơn một năm. Trong phần thủ tục, bà trả lời HĐXX bằng giọng thanh thoát, liên tục cúi người và nói cảm ơn khi được cho về chỗ.
Bà Trương Mỹ Lan khai gì?
Phiên tòa xét xử vụ án Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát có khoảng 3.000 người, gồm hơn 200 luật sư và người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan trong vụ án.
Tại phần khai lý lịch bị cáo Trương Mỹ lan khai học hết lớp 12, trước khi bị bắt đang là Chủ tịch HĐQT của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Hiện, bị cáo có chồng là ông Chu Lập Cơ và 2 người con, chưa có tiền án, tiền sự.
Bị cáo khai, mình bị bắt khoảng 20 giờ 30 ngày 6/10/2023 khi đang ở ngoài đường. Tuy nhiên, hồ sơ thể hiện bị cáo Trương Mỹ Lan bị bắt vào ngày 8/10/2023.
Bị cáo cũng cho biết tinh thần ổn định, đủ sức khoẻ tham dự phiên toà.
Lời khai của Chu Lập Cơ Chồng bà Trương Mỹ lan
Trả lời HĐXX, ông Chu Lập Cơ nói ông sinh tại Hồng Kông (Trung Quốc). Tại Việt Nam, ông Chu Lập Cơ ở TPHCM. Trong thời gian phạm tội, ông Cơ làm Chủ tịch HĐQT Công ty CP Times Square.
Ông Chu Lập Cơ khai vợ là Trương Mỹ Lan (bị cáo, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát ). Ông và bà Lan có 2 người con, sinh tại TPHCM và hiện đang ở nước ngoài.
Theo hồ sơ, sai phạm của ông Chu Lập Cơ thể hiện. Ông Cơ là cổ đông chính (có 99,26% cổ phần), giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty CP Times Square.
Năm 2012, để lập hồ sơ vay vốn tại SCB nhằm cơ cầu các khoản nợ xấu sau khi hợp nhất 3 ngân hàng thành SCB (mới), bà Trương Mỹ Lan đã trao đổi, thống nhất với Chu Lập Cơ và lãnh đạo SCB về việc sử dụng tài sản Dự án Times Square (Quyền sử dụng đất thuê và tài sản hình thành trong tương lai gắn liền với đất thuê là Cao ốc phức hợp Văn phòng – Khách sạn – Căn hộ cao cấp – Trung tâm Thương Mại Times Square, tọa lạc tại số 22-36 Nguyễn Huệ và 57-69FE Đồng Khởi, quận 1, TPHCM và quyền tài sản có liên quan) để đảm bảo cho các khoản vay.
Thực hiện theo chỉ đạo của bà Lan, Chu Lập Cơ đã ký biên bản họp Đại hội đồng cổ đông, Quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Biên bản họp HĐQT của Công ty Times Square, chấp thuận thế chấp tài sản của công ty bảo lãnh nợ vay cho các cá nhân, tổ chức do Lan chỉ định.
Sau khi có tài sản đảm bảo để vay vốn, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square lập các hồ sơ vay vốn “khống”; nhờ người đứng tên các khoản vay và ký “khống” hồ sơ, thủ tục vay vốn.
Bằng phương thức này, từ tháng 12/2012 đến tháng 12/2014, Chu Lập Cơ đã giúp Trương Mỹ Lan hợp thức hóa hồ sơ vay vốn “khống” để giải ngân. Số tiền vay tại SCB cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là 29.441 tỷ đồng, thời hạn vay vốn 5 năm. Toàn bộ số tiền vay vốn được sử dụng cho mục đích riêng của bà Lan.
Đến năm 2017, do phương án vay vốn là lập “khống”, khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn để thu hồi gốc, lãi nên các khoản nợ đến hạn nhưng không, thể trả được, Trương Mỹ Lan thuyết phục ông Cơ ký các giấy tờ để tiếp tục sử dụng tài sản của Công ty Times Square thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay cho 54 khách hàng đang vay vốn tại SCB nhằm gia hạn nợ. Tổng dư nợ được đảm bảo là 35.541 tỷ đồng.
Tính đến thời điểm ngày 17/10/2022, tổng nghĩa vụ các khoản nợ do Chu Lập Cơ ký hợp thức thủ tục còn 46 khoản vay, với dư nợ gốc là 19.552 tỷ đồng, nợ lãi 19.665 tỷ đồng. Tổng cộng dư nợ là 39.217 tỷ đồng.
Sau khi đối trừ giá trị tài sản bảo đảm của các khoản vay mà Chu Lập Cơ đã ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn nêu trên là 30.100 tỷ đồng, Chu Lập Cơ đã giúp sức cho Trương Mỹ Lan gây thiệt hại cho SCB số tiền 9.116 tỷ đồng.
Trương Huệ Vân cháu Trương Mỹ Lan điều hành hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát thế nào?
Tại tòa, bị cáo Trương Huệ Vân khai sức khỏe bình thường, bị cáo bị bắt tạm giam ngày 8.10.2022, hiện đang bị tạm giam tại Trại tạm giam Công an tỉnh Bắc Ninh. Bị cáo đã nhận quyết định đưa vụ án ra xét xử vào 2 tuần trước.
Trong vụ án này, Trương Huệ Vân, 36 tuổi, Tổng Giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị TAND TP.HCM đưa ra xét xử với cáo buộc đã giúp sức tích cực cho bà Trương Mỹ Lan trong việc chiếm đoạt tiền của SCB, gây thiệt hại gần 1.100 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, hệ sinh thái của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được xây dựng và hoạt động theo mô hình Công ty CP đầu tư Tập đoàn Vạn Thịnh Phát do bị cáo Trương Mỹ Lan làm Chủ tịch HĐQT. Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã xây dựng hệ sinh thái với hơn 1.000 doanh nghiệp gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước.
Hệ sinh thái còn chia thành nhiều tầng lớp với hàng trăm người được thuê đứng tên là người có quan hệ họ hàng, cán bộ, nhân viên Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Trương Huệ Vân cũng được Trương Mỹ Lan tin tưởng, giao quản lý, điều hành nhiều công ty khác nhau có hoạt động kinh doanh thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát như: Công ty CP đầu tư Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty CP Tập đoàn Quản lý bất động sản Windsor, Công ty Tanifood, Công ty CP Sài Gòn Galleria và Công ty CP Eurasia Concept.
Đến nay cháu gái bị cáo Trương Mỹ Lan đã tự nguyện nộp lại hơn 1 tỉ đồng và 3.000 USD để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.
Kết quả điều tra xác định tính đến ngày 17/10/2022, 155 khoản vay trên liên quan đến Trương Huệ Vân còn dư nợ hơn 2.800 tỉ đồng.
Phiên tòa tiếp tục…